Jaskinia Goryczkowa
49°15′08″N 19°58′20″E/49,252200 19,972308| Plan jaskini | |
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Położenie | |
| Właściciel | |
| Długość |
605 m |
| Głębokość |
28 m |
| Deniwelacja |
31 m |
| Wysokość otworów |
1263 m n.p.m. |
| Wysokość otworów nad dnem doliny |
50 m |
| Ekspozycja otworów |
ku W |
| Data odkrycia |
znana od dawna |
| Kod |
(nr inwentarzowy PIG) T.D-16.01 |
Położenie na mapie Tatr  | |
Położenie na mapie Karpat  | |
| 49°15′08″N 19°58′20″E/49,252200 19,972308
| |
Jaskinia Goryczkowa (w Kasprowej I) – jaskinia w rejonie Myślenickich Turni w Dolinie Goryczkowej w Tatrach Zachodnich. Wejście do niej znajduje się u północno-zachodniego podnóża Myślenickich Turni na wysokości 1263 m n.p.m.[1] Nieco na północ od jaskini położone jest Goryczkowe Wywierzysko. Otwór wejściowy znajduje się około 40 metrów nad dnem doliny[1], a 25 metrów powyżej starej nartostrady, pod najniższą ścianką Myślenickich Turni[2]. Długość jaskini wynosi 605 metrów, a jej głębokość 31 metrów[3].
Tuż ponad Jaskinią Goryczkową znajduje się druga jaskinia, Myślenicka Dziura[2].
Opis jaskini[edytuj | edytuj kod]
Jaskinia składa się ze skomplikowanej siatki dość małych korytarzy. Główny korytarz prowadzi od otworu wejściowego do Sali Końcowej[4]. Odgałęziają się od niego dziesiątki mniejszych korytarzyków kończących się przeważnie ślepo lub łączących się dalej z głównym korytarzem. Idąc od otworu wejściowego głównym korytarzem, najciekawsze boczne odnogi to:
Sariska Hodba – boczne partie jaskini o długości około 100 metrów zaczynające się niedaleko otworu wejściowego (czwarty w kolejności korytarzyk odchodzący od głównego ciągu). Partie te to korytarz z odchodzącymi od niego bocznymi korytarzykami. Kończą się syfonem i zawaliskiem.
Ciąg do studni. Zaczyna się od rozwidlenia głównego korytarza (12 metrów od otworu wejściowego). Prowadzi stromą pochylnią (z dość bogatą szatą naciekową) do studni wypełnionej zawaliskiem i komina.
Dolne partie do syfonu. Ciąg ten odchodzi w lewo od głównego korytarza niedaleko za rozwidleniem. Prowadzi przez pochylnię i niewielką studnię do syfonu, a dalej do głównego korytarza.
Dolne partie do salki. Prawie w tym samym miejscu od głównego korytarza, ale w prawo, odchodzi ciąg prowadzący do salki, a dalej do jeziorka.
Sala Końcowa. Za szczeliną przecinającą główny korytarz dochodzi się do Sali Końcowej. Zalegają w niej duże bloki skał, wśród których znajdują się niewielkie korytarzyki. W jej dolnym rogu umiejscowione są dwa niewielkie otwory, skąd prawdopodobnie korytarze prowadzą do niższych partii jaskini[5].
Przyroda[edytuj | edytuj kod]
Jaskinia ma ubogą szatę naciekową. Są w niej nieliczne polewy, stalaktyty i stalagmity oraz mleko wapienne.
Jaskinia jest wilgotna, w jej dolnych partiach występują jeziorka. Woda w jaskini musiała płynąć w dwóch przeciwległych kierunkach, czego dowodzą liczne ślady przepływu[5].
We wstępnej części Jaskini Goryczkowej znaleziono w 1889 roku kości niedźwiedzia jaskiniowego i kozicy. Zimują w niej nietoperze[1].
Historia odkryć[edytuj | edytuj kod]
Bliższe wejścia partie jaskini były góralom znane od dawna[1].
W 1881 roku był w niej Gotfryd Ossowski, w 1887 roku Jan Gwalbert Pawlikowski[4].
W latach 1889–91 leśniczy z Zakopanego Edward Pauli poszerzył ciasne przejście, co pozwoliło na zwiedzenie całej jaskini wraz z towarzyszami[1].
W 1953 roku plan Jaskini Goryczkowej utworzył Kazimierz Kowalski.
Według Krzysztofa Dudzińskiego w latach 1975–76 działali tutaj grotołazi z Zakopanego. Mieli odkryć dodatkowe 30 metrów korytarzy, ale nie ma dokumentacji na ten temat[4].
W marcu 2012 roku podczas wyprawy słowackich grotołazów odkryto boczne partie jaskini, które zostały nazwane przez odkrywców Sariska Hodba[5].
Dawniej jaskinia była opisywana w przewodnikach, ale rzadko odwiedzana. Później była częstszym celem zwiedzania i poważnie niszczona[1]. Obecnie w otworze wejściowym znajduje się odsunięta krata[2].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f Zofia Radwańska-Paryska, Witold Henryk Paryski: Wielka encyklopedia tatrzańska. Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2004, s. 351. ISBN 83-7104-009-1.
- ↑ a b c Władysław Cywiński: Tom 13. Kasprowy Wierch. Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2008, s. 110, seria: Tatry. Przewodnik szczegółowy. ISBN 978-83-7104-038-2.
- ↑ Jaskinie Tatr [online], 31 sierpnia 2017 [dostęp 2018-10-21] [zarchiwizowane z adresu 2017-08-31].
- ↑ a b c Jaskinia Goryczkowa. Polska Strona Taternictwa Jaskiniowego pod patronatem KTJ PZA. [dostęp 2016-02-14].
- ↑ a b c Jaskinie Polski, Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy [online], jaskiniepolski.pgi.gov.pl [dostęp 2016-03-03].